پولیپهای رحم در خانم ها چیست؟
بسیاری از خانمها ممکن است در طول زندگی خود با عارضه ها و دردهای لگنی و مرتبط با ناحیه تناسلی خود یا پولیپهای رحم مواجه شوند.
برخی از این دردها در نتیجه عوامل طبیعی و برخی دیگر نیز در نتیجه ناهنجاری های سلولی و یا عارضه های خوش خیم و یا بدخیم سرطانی باشند. پولیپ های رحم در خانم ها یکی از اصلی ترین عوامل نگرانی آن هاست که ممکن است در وهله اول باعث ایجاد ترس و دلهره نسبت به وجود سرطان یا مشکل جدی ناباروری در آن ها شود.
پولیپ رحم چیست؟
پولیپ رحم به رشد سلولی غیر طبیعی که در دیواره داخلی رحم و دهانه رحم (سرویکس) ایجاد می شود گفته می شود که ممکن است به حفره رحم نیز انتشار پیدا کند.
رشد بیش از حد سلولی در امتداد رحم (اندومتریوم) به شکل گیری پولیپ های رحمی که تحت عنوان پولیپ اندومتریال نیز شناخته می شود منجر می شود.
پولیپ رحم معمولاً توده ای خوش خیم و غیر سرطانی است، هر چند ممکن است گاهی نیز سرطانی باشد و یا منجر به سرطان رحم شود.
پولیپ رحم می تواند اندازه های مختلفی از چند میلی متر تا چند سانتی متر داشته باشد. این پولیپ ها به دیواره رحم متصل می شوند و هر فرد می تواند یک یا چند پولیپ در نقاط مختلف رحم خود داشته باشد.
پولیپ ها معمولاً در دیواره رحم باقی می مانند اما گاهی نیز ممکن است به قسمت های پایینی رحم ، دهانه رحم و حتی واژن منتشر شوند.
پولیپهای رحم معمولاً در زنانی که در سن یائسگی به سر می برند یا آن را پشت سر گذاشته اند رخ می دهد ، با این حال ممکن است در موارد اندکی پولیپ رحم در دختر مجرد نیز رخ دهد.
پولیپهای رحم توسط متخصص زنان و زایمان شناسایی می شود و درمان های لازم نیست توسط پزشک متخصص صورت می گیرد.
چه عواملی سبب ابتلا به پولیپ های رحمی می شود؟
پولیپ های رحمی در اثر عوامل هورمونی به وجود می آیند، به طور مثال افزایش سن یکی از عواملی است که می تواند منجر به بروز پولیپ های رحمی شود، به دلیل آنکه بدن ما هر ماه تحت تاثیر هورمون های تخمدان است، پولیپ هم از بافت آندومتر به وجود می آید و یک زائده گوشتی است که در داخل حفره رحم دیده می شود.
به طور معمول بانوانی که چند دوره داروهای تخمک گذاری با دوز بالا مصرف کرده باشند، پس از مصرف چند دوره در سونوگرافی متوجه ایجاد پولیپ می شوند.
روش های تشخیص پولیپهای رحم
پزشک زنان و زایمان شما از شما درباره سابقه چرخه قاعدگی ، شامل اینکه دوره های پریود شما چقدر طول می کشد، چرخه قاعدگی شما هر چند وقت یکبار تکرار می شود و همچنین علائمی که تجربه می کنید سؤال می کند.
معاینه اولیه رحم توسط وسیله ای به نام اسپکولوم انجام می شود و در صورتی که پزشک شما متوجه وجود ناهنجاری یا علائم مشکوک شود ممکن است آزمایشات زیر را تجویز کند.
پیش از انجام آزمایشات ، از پزشک خود درباره منع مصرف داروهایی از قبیل آنتی بیوتیک ها، مسکن ها و یا مصرف هرگونه دارویی که به گشاد شدن دهانه رحم به منظور انجام آزمایشات کمک می کند سؤال کنید.
– سونوگرافی ترنس واژینال : در این سونوگرافی یک مبدل مخصوص سونوگرافی که سر آن باریک است از طریق واژن وارد رحم بیمار شده و از طریق ارسال امواج صوتی ، تصاویری از ناحیه رحم و دهانه رحم ایجاد می کند.
ممکن است پزشک شما به طور واضح بتواند از طریق تصاویر سونوگرافی وجود پولیپ رحم را تشخیص دهد. گاهی نیز پولیپ های رحم به صورت ناحیه ای ضخیم از دیواره رحم(اندومتریال) مشخص گردند.
– هیستروسونوگرافی یا سونوهیستروگرافی : پزشک شما می تواند از این روش در حین سونوگرافی ترنس واژینال استفاده کند.
در این آزمایش یک لوله نازک به نام کاتتر وارد واژن می شود و از طریق آن یک فضای رحم با محلول آب و نمک پر می شود. این امر به ایجاد تصاویر واضح تر از محیط رحم ، دهانه رحم و بافت های مجاور آن کمک می کند.
– هیستروسکوپی : در این آزمایش ، پزشک یک تلسکوپ نازک و قابل انعطاف را از طریق واژن وارد رحم بیمار می کند. این آزمایش به پزشک کمک می کند ناحیه رحم ، گردن رحم و واژن را با دقت بیشتری معاینه کند.
– بیوپسی اندومتریال : ممکن است پزشک شما نمونه برداری از بافت های سلولی دهانه رحم را تجویز کند که این آزمایش از طریق وارد کردن یک کاتتر (catheter) به درون واژن و برداشت یک قسمت از ناحیه سلولی پولیپ انجام می شود.
– کورتاژ : کورتاژ در اتاق عمل انجام می شود. این عمل هم برای تشخیص و هم درمان پولیپ های رحمی کاربرد دارد. در این فرایند ، پزشک با استفاده از یک وسیله فلزی بلند به نام کورت (Curette) اقدام به برداشتن بافت از دیواره رحم می کند.
کورت یک حلقه کوچک در انتهای خود دارد که به پزشک کمک می کند بافت دیواره رحم را بخراشد و اقدام به برداشت بافت کند.
روش های درمان پولیپ رحم
به منظور درمان پولیپ های رحم ، ممکن است دکتر متخصص زنان و زایمان شما موارد زیر را توصیه کند :
– نظارت و مراقبت بدون درمان خاص : گاهی پولیپ های کوچک که علائمی به همراه ندارند ممکن است به مرور زمان خود به خود برطرف شوند. درمان پولیپ های کوچک لزومی ندارد مگر آنکه به تشخیص پزشک ، شما در ریسک ابتلا به سرطان رحم قرار داشته باشید.
– مصرف دارو : برخی از داروهای هورمونی مانند پروژستین ها و داروهای آزاد کننده گونادروپین ممکن است سبب کاهش علائم پولیپ رحم شوند. اما مصرف این داروها تنها یک راه حل موقتی و کوتاه مدت است و در بسیاری از موارد ، پولیپ رحم پس از قطع مصرف این داروها به حالت اولیه خود باز می گردد.
– جراحی : در طول هیستروسکوپی ، ابزاری به همراه هیستروسکوپ وارد رحم بیمار می شود که این ابزار ، حذف پولیپ ها را امکان پذیر می کند. پولیپ خارج شده برای بررسی های بیشتر به آزمایشگاه ارسال می شود تا مشخص شود سرطانی هستند یا خیر. در صورت وجود سلول های سرطانی در پولیپ رحم ، انجام جراحی برداشتن رحم که به هیسترکتومی معروف است توصیه می شود.