رفلاکس معده چیست؟ درمان و علائم آن چیست؟
دردی که از شکم به قفسه سینه وارد میشود، مزه تلخی که از گلو به دهان برمیگردد، سوزش سر دل، تلخی گلو یا سرفه، همه علائم رفلاکس معده هستند که بیشتر ما به نوعی آن را تجربه کردهایم. با اینحال، بعضی افراد به صورت مداوم چنین علائمی را تجربه میکنند.
رفلاکس معده چیست؟
رفلاکس معده زمانی رخ میدهد که اسید و سایر محتویات درون معده از دریچه پایینی مری به مری باز میگردند. دریچه پایین مری دریچهای عضلانی بهشکل حلقه است که در انتهای مری و ابتدای معده قرار دارد.
با باز شدن این دریچه، غذای بلعیدهشده از انتهای مری وارد معده میشود. پس از ورود غذا به معده، این دریچه بسته میشود تا از بازگشت غذا به درون مری جلوگیری کند. زمانی که این دریچه ضعیف شده یا آسیب دیده باشد ممکن است بهدرستی عمل نکند. همین موضوع باعث رفلاکس معده میشود..
پزشکان بر این باورند که اگر علائم رفلاکس معده بیش از دوبار در هفته اتفاق بیفتد، به احتمال زیاد فرد به این بیماری مبتلاست.
بیماری رفلاکس را میتوان به انواع گوناگون تقسیمبندی کرد.
در رفلاکس کلاسیک به طور معمول محتویات معده فقط در مری بالا میآیند و به حلق نمیرسند. علائم رفلاکس کلاسیک همانگونه که در نوشتارهای پیشین به آنها اشاره کردیم بیشتر به صورت سوزش سردل (سوزش معده) بروز میکنند.
نگاهی به علائم رفلاکس معده
علائم رفلاکس معده برحسب اندام و عضوی که تحت تأثیر اسید معده قرار میگیرد، متفاوت است. همه انسانها علائم یکسانی را تجربه نمیکنند. علائم رفلاکس معده از خفیف به شدید دستهبندی میشوند و معمولاً بعد از خوردن غذا (بهخصوص غذای تند یا چرب) و هنگام دراز کشیدن یا خم شدن بروز پیدا میکنند.
از علائم رفلاکس معده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد یا سوزش سر دل که با احساس سوزش در قفسه سینه همراه است؛ این سوزش ممکن است به گلو نیز برسد.
- احساس مزه تلخ یا ترش در گلو. در برخی موارد ممکن است بخشی از غذا یا مایع موجود در معده نیز به دهان بازگردد.
- سوء هاضمه که با درد و ناراحتی در بالای شکم همراه است. احساس ناراحتی معده، داشتن حالت تهوع و استفراغ و احساس سیری آزاردهنده از علائم سوء هاضمه است.
- در برخی از موارد، اشکال در بلع که حتی گاهی در تنفس فرد اختلال ایجاد میکند.
- گلو درد، سکسکه شدید یا استفراغ.
اگر با علائم و نشانههای بالا آشنا هستید و یا هر از گاهی آنها را تجربه میکنید، بهتر است هرچه سریعتر به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
تغییر صدا در اثر رفلاکس
افراد زیادی به رفلاکس مبتلا هستند. در این افراد، محتویات معده رو به عقب و در خلاف جهت طبیعی، حتی تا گلو حرکت میکنند. وقتی با این حرکتِ برعکس، محتویات معده به گلو میرسد به آن رفلاکس حنجرهای-حلقی گفته میشود.
ترشحات معده سرشار از اسید و آنزیمهایی است که برای هضم غذا در معده به آنها نیاز داریم. طبیعی است که این مواد در هر جایی غیر از معده و روده باعث آسیب به بافت آن قسمت (گلو و حنجره) میشود. برای اطلاع از روش های درمان رفلاکس معده بهتر است که به پزشک متخصص گوارش و کبد در شیراز مراجعه کنید.
علت تغییر صدا در رفلاکس
همانگونه که گفتیم در رفلاکس حنجرهای-حلقی، ترشحات معده به تارهای صوتی و حنجره صدمه وارد کرده و حنجره را ملتهب میکنند. به التهاب حنجره، لارنژیت گفته میشود و در این مورد، نام لارنژیتِ رفلاکس به آن اطلاق میگردد.
درمان تغییر صدای ناشی از رفلاکس
برای مداوای موفق لارنژیت رفلاکس انجام کارهای زیر ضروری است:
داروهای تجویزشده توسط پزشک را به میزان توصیهشده مصرف نماییم.
دوره درمان را تا انتها ادامه دهیم. اگر در طول درمان به مشکلی برخورد کردیم دوباره با پزشک معالج مشورت کنیم تا مشکل حل شود.
داروها را به صورت منظم و در موعد مقرر صرف کنیم.
پزشک معالج برای کاهش برگشت اسید معده به حلق توصیههایی میکند که باید آنها را جدی بگیریم.
به طور منظم و در زمانهای مقرر برای پیگیری نتایج درمان به پزشک معالج مراجعه کنیم.
ریفلاکس معده چه خطری دارد؟
سوزش سردل گهگاهی، اگرچه آزاردهنده است اما معمولا خطرناک نیست. با وجود این بیماری ریفلاکس وضعیتی جدید است و نیازمند درمان است. رها کردن آن بدون درمان میتواند منجر به یک یا چند عارضه زیر شود:
- تنگی مری
- زخم
- مری بارت (تغییر بافت قسمت انتهایی مری)
- سایر عوارض ریفلاکس عبارتند از: التهاب حنجره (لارنژیت)، برونشیت و التهاب ریه ناشی از ورود محتویات معده به ریه (پنومونی آسپیراسیون).